Fala uderzeniowa – artykuł

Pierwsze zastosowanie

Pierwszy raz urządzenie do leczenia falą uderzeniową w sporcie zostało zastosowane w 1996 r. przez niemiecki zespół olimpijski podczas igrzysk w Atlancie. W Mistrzostwach świata w Piłce Nożnej we Francji w 1998 r. trzy spośród uczestniczących zespołów, wliczając zwycięzcę turnieju Francję, wykorzystały urządzenie do leczenia falą uderzeniową, aby przywrócić zawodnikom pełną sprawność.

Na czym polega?

Fala uderzeniowa jest definiowana jako fala mechaniczna, której ciśnienie rośnie od wartości ciśnienia otoczenia do wartości maksymalnej (100 MPa) w czasie nanosekund< 10ns. Ciśnienie następnie maleje, osiągając wartość mniejszą od wartości wyjściowej (otoczenia), po czym wzrasta do wartości początkowej. Cały cykl trwa ok. 10 ms. Częstotliwość generowanej fali zawiera się w przedziale od 16 Hz do 20 MHz. Prędkość rozchodzenia się fali uderzeniowej jest większa od prędkości rozchodzenia się fali akustycznej w materiale. Fala uderzeniowa może ulec odbiciu lub rozproszeniu, w zależności od właściwości ośrodka, przez który się przemieszcza.

W medycynie fale uderzeniowe są najczęściej generowane przy użyciu płynnego ośrodka (np. wody) oraz z zastosowaniem materiału sprzęgającego (najczęściej celu USG) w celu ułatwienia transmisji w głąb tkanek biologicznych.

Na obszar zmieniony chorobowo aplikowane jest 1500-3000 impulsów fali uderzeniowej z częstotliwością do 21 impulsów na sekundę. Zabieg trwa 5-15 minut w zależności od jednostki chorobowej i odbywa się bez potrzeby aplikowania leków przeciwbólowych. Zabiegi są wykonywane z 2-3 dniowymi odstępami między kolejnymi sesjami.

Wskazania

W leczeniu ortopedycznym falą uderzeniową stosuje się ze względu na jej przeciwbólowe działanie i stymulację regeneracji tkanek miękkich. Działanie analgetyczne związane jest z dwoma podstawowymi teoriami. Pierwsza z nich mówi, że fala uderzeniowa łagodzi ból poprzez wzrost przepływu krwi i zmniejszenie odczynu zapalnego w miejscu poddawanym działaniu fali. Druga teoria zakłada, że fala uderzeniowa niszczy błonę komórkową, dlatego też przeszkadza w przekazywaniu sygnałów bólu, dając efekt analgetyczny.

Metoda ta daje 60–80% gwarancji poprawy, jest to porównywalne ze skutecznością zabiegu operacyjnego. Najistotniejszy jest fakt, że jest zupełnie nieinwazyjną metodą rehabilitacji. Pacjent może kontynuować pracę lub trening już następnego dnia. Terapią tą można zastosować natychmiast po świeżym urazie i kontuzji, gdyż poprzez odprowadzenie limfy przeciwdziała się pojawianiu dużych obrzęków. Najlepsze efekty osiąga się do 6 godzin od wystąpienia incydentu urazowego. Im wcześniej przeprowadzona zostanie terapia falą uderzeniową, tym lepsze zostaną osiągnięte efekty.